در حال بارگذاری

مقدمه

در جهان امروز تحقیق و پژوهش از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است؛ به جرأت می‎توان گفت که همه‎ی پیشرفت‎های علمی، فنّی، صنعتی، تکنولوژی، روانشناسی، جامعه‎شناسی و ... بر پایه‎ی تحقیق و پژوهش استوار بوده است و بدون وجود راه‎های پژوهشی مشخّص شده و سیستماتیک هیچ یک از این پیشرفت‎ها میسّر نمی‎شد.
امروز در جوامع غربی مؤسساتی وجود دارد که حتی برای ساده‎ترین کاری که بخواهند انجام دهند(مانند باز کردن یک دکان بقّالی یا ساندویچ‎فروشی در سر چهارراه) تحقیق گسترده‎ای انجام می‎دهند و به‎طور دقیق می‎گویند که انجام کار در این مکان خاص دارای سوددهی و یا زیان بوده و میزان هریک چه مقدار خواهد بود.
در مدارس مشاهده می‎شود بعضی از دبیران محترم به دانش آموزان تکلیف می‎دهند که در مورد خاصی تحقیق کرده و کنفرانس بدهند، در بسیاری موارد تمام تعلیماتی که در این زمینه داده می‎شود همین قدر است. درباره‎ی سعدی، مولوی، عراقی و ... تحقیق کنید و یک مقاله بنویسید و در فلان تاریخ کنفرانس دهید. شاگردان، یک یا چند کتاب از جاهای مختلف پیدا کرده و صفحاتی را رونویسی می‎کنند و ارائه می‎دهند.
اگرچه همین حد وادار کردن شاگرد به این که جست‎وجو کند و مطالبی را به انتخاب خود رونویسی کند، جرقه‎هایی می‎زند و علاقه‎هایی را در وجود بعضی‎ها ایجاد می‎کند که در این زمینه بیشتر کار کنند ولی آیا بهتر نیست همین وقت و انرژی که صرف می‎شود به نحو بهتر مورد بهره‎برداری قرار گیرد که نتایج عالی‎تری نیز به بار آورد؟
شاگردان باید در دوره‎ی راهنمایی و دبیرستان به خوبی با کتابخانه و مقدمات کتابداری و طرز استفاده از کتابخانه، روش‎های تحقیق، یادداشت برداری و استفاده از منابع مختلف بدون این‎که خلافی سر زند و به اصطلاح «سرقت ادبی و علمی» به حساب آید، آشنا شوند.  زیرا اگر کسی با اصول پژوهش و نحوه‎ی درست استفاده از منابع مختلف آشنا باشد، حتماً خواهد توانست با صرف وقت کمتری در زمینه‎های مورد علاقه خود، اطلاعات بیشتری را به‎ دست آورد بدون این‎که ملول و دلزده شود.
حال که به فضل پروردگار، دبیرستان علوم و معارف اسلامی هدی این فرصت را در اختیار تشنگان دانش، در این مکان مقدس قرار داده است، باشد که از این فرصت طلایی نهایت بهره را برده و با توکل بر خدا و در ذیل عنایات خاصه‎ی او، قدمی در راه کسب علم و آگاهی برداریم.
به دلیل اهمیّت تحقیق و پژوهش، دبیرستان علوم و معارف اسلامی هدی در بدو تأسیس به این مهم توجّه نموده و هر سال، دانش‎آموزان پایه‎های اوّل و دوم را با شیوه‎ی تحقیق و پژوهش آشنا نموده و به دنبال آن، دانش‎آموزان موظّف به ارائه‎ی یک تحقیق روشمند می‎شدند.
   لازم به ذکر است که؛ در چندسال اوّل تأسیس دبیرستان انجام تحقیقات بیشتر به صورت گزینشی و با هدف ارسال به مسابقات صورت می‎گرفت ولی کم‎کم به منظور آشنا کردن دانش‎آموزان و به دلیل اهمیّت موضوع، این امر مهم به همه‎ی دانش‎آموزان تعمیم داده شد. از این‎رو با دعوت از یک استاد روش تحقیق، به صورت فشرده، روش پژوهش به ایشان تدریس می‎شد؛ ولی از سال 1388 با به کارگیری یک نیروی ثابت این کار با جدیّت بیشتری پیگیری شد و کلاس‎ها به صورت کارگاهی پنج روزه، از 8 صبح تا 12(برای پایه‎ی اوّل) و یک یا دو روز (برای پایه‎ی دوم) برگزار می‎شد و هر ساله تعدادی از تحقیقات دانش‎آموزان در مسابقات مختلف شرکت کرده و رتبه‎های خوبی  را نیز کسب می‎نمودند.
    از سال 1392 به صورت آزمایشی تصمیم گرفته شد؛ مانند سایر دروس، ساعتی به این موضوع اختصاص داده شود که این امر در پایه‎های دوم به صورت هر دو هفته یک جلسه به صورت عملیّاتی انجام شد؛ که منجر به تدریس بیشتر طرح‎نامه و انجام آن توسط دانش‎آموزان شد و بعد از امتحانات در تعطیلات و در چند جلسه مطالب باقی مانده نیز ارائه شد.
باتوجه به تجربه‎ای که کسب شد تصمیم بر آن شد که کلاس روش تحقیق به عنوان درس جانبی در برنامه‎ی درسی جای داده شود و در طول سال تحصیلی ارائه شود.

 

 


شکیبا باشید...